Św. Andrzej Świerad z Tropia

Świerad (takie było jego pierwotne imię) urodził się w rodzinie wieśniaczej w drugiej połowie X wieku. Najprawdopodobniej wychowywał się w środowisku już schrystianizowanym. Wiadomo, że przez wiele lat prowadził pełne umartwień życie w pustelni pod skałą w pobliżu Czchowa. Fakt ten zanotował Jan Długosz, znawca miejscowych okolic i tradycji.  Dokładniej, swięty Andrzej przebywał w eremie koło Tropia nad Dunajcem.

Ok. 1018 roku, kiedy bliższe kontakty nawiązali Bolesław Chrobry i św. Stefan, Świerad udał się na południe, w okolice Nitry – ośrodka węgierskiej władzy wśród ludności słowackiej. Na tamtych terenach Świerad prowadził działalność misyjną. Najpierw wstąpił do klasztoru, gdzie przyjął habit i zakonne imię Andrzej, potem ponownie podjął życie pustelnicze – najpierw w grocie skalnej niedaleko klasztoru, a później w jaskini na Skałce koło Terenczyna.  

Ok. 1064 roku ciało pustelnika przeniesiono z klasztoru na górze Zobor do katedry w Nitrze. Andrzej Świerad został kanonizowany w 1083 roku jako jeden z pięciu świętych ówczesnego królestwa węgierskiego. Jest  zarazem jednym z pierwszych Polaków wyniesionych na ołtarze.

W Polsce jego sanktuarium znajduje się w Tropiu w diecezji tarnowskiej.  Król Kazimierz Odnowiciel ufundował tam niewielki biały kościółek, jeden z najstarszych w Polsce. Obecnie znajdują się w nim relikwie świętego.

Obok kościoła stoi pień dębu św. Świerada, który według legendy miał pęknąć po to, aby pustelnik mógł znaleźć w nim schronienie. Nieopodal jest wyżłobiona w skale kaplica św. Świerada, wzniesiona w XVII wieku prawdopodobnie w miejscu pustelni świętego. W jej pobliżu znajduje się poświęcone św. Andrzejowi źródło, z którego woda – według wiary okolicznych mieszkańców – pomaga w leczeniu chorób oczu. Św. Andrzej Świerad jest patronem młodzieży chorwackiej, słowackiej i węgierskiej.